مطالعات فرهنگی و رسانه

خاص گرایی فرهنگی در فضای مجازی

 اساس جهانی شدن گسترش ارتباطات و از بین رفتن موانع بر سر راه آنچه که مبداء و مقصد را به هم متصل می سازد . یکی از این بسترهای توسعه ؛ گسترش نفوذ اینترنت است . نفوذ کاربرد اینترنت درجامعه همراه شده است با گسترش و سیتره وبلاگ به عنوان گستره عمومی . گستره ای که به تعبیر فوکو افراد رودرروی هم و بدون هر گونه واسطه قادرند به بیان دیدگاه ها و نظرات خود بپردازند .

فضای مجازی در حقیقت موجب می گردد تا هر فرد از اعضای جامعه بین المللی را قادر سازی می کند تا هرکس بتواند بی واسطه ، توانایی های خود را بروز دهد ، که با آزادی کامل و بدون هرگونه مانع و سدی از این گستره استفاده کند و به بحث با دیگران بنشیند . «ما با یک رشد کمی و کیفی انفجاری وبلاگ‌ها مواجه هستیم به نوعی که شروع 100 وبلاگ در سال‌های 1996 ، و 1997 به 50 میلیون وبلاگ در سال 2005 تبدیل شده است . همچنین گزارش 500 تا یک میلیون وبلاگ ایجاد شده در ایران همگی نشان دهنده این است که مابایک توسعه‌  "فرهنگ مجازی مکتوب"مواجه هستیم. » (عاملی: همشهری آنلاین)

با ظهور پدیده وبلاگ نویسی فرهنگ مان ، از فرهنگ شفاهی به سمت مکتوب گرایش پیدا کرده است . در سالیان نچندان دور یک قانون نانوشته وجود داشت که تنها نخبگان حق اظهار نظر داشتند و به عنوان رهبران فکری برای جامعه تعیین تکلیف نمایند . با ظهور فضای مجازی این امکان مهیا گردید تا عموم و هر کس که می تواند به نویسد در این گستره بنویسد و از دیگران سوال جواب نماید . و به بحث با دیگران بپردازد و نظرات خود را به دیگران ارایه و به نقد بکشد .

یعنی « به لحاظ فرهنگی وارد دوره‌ای شده‌ایم که نسل متفاوتی وارد حوزه‌ی فرهنگ مکتوب ما شدند ، نسلی که لزوما" نخبگان اجتماعی نیستند ، طبقه‌ی متوسطی هستند که بخش عمده آن را نسل جوان دانشگاهی و در عرصه دینی نسل جوان حوزوی تشکیل می‌دهند . » (عاملی: همشهری آنلاین)

با ظهور فضای مجازی سیالیت ارتباطات و در لحظه قرار داشتن و در متن بودن برای همه مهیا شد . مکان و فاصله ها از میان رفت و زمان معنای تازه به خود گرفت . « این خاص گرایی امکان مشارکت همه در این فضا را فراهم می‌کند ، فضایی که اگر قدرتمند باشد تعامل قدرتمندی را هم ایجاد می‌کند ،‌گاهی ما با وبلاگ‌هایی مواجه می‌شویم که 80 هزار کامنت در آن وجود دارد که این موضوع، تحولی را در همه تولیدات ایجاد می‌کند . » (عاملی: همشهری آنلاین)

در ابتداء انتظار می رفت که در فضای مجازی مانندجهانی شدن گرایش به سمت عام گرایی باشد . لیکن به دلیل اینکه ما همیشه با یک دیالکتیک مواجه هستیم ، عام گرایی موجب تولد خاص گرایی فرهنگی گردید و از این فضای یکسان سازد به نفع فرهنگ های منطقه ای ومحلی استفاده شد .

سنن ، آداب ، رسوم و آیین های محلی به جهان معرفی شدن و از محصور بودن به جهانی شدن تبدیل شدند . در این فرآیند بسیاری از خاص های فرهنگی به مولفه های فرهنگ جهانی تبدیل شدن و بسیاری نیز احیاء گردیدند .

اعضاء جامعه امروزه در وبلاگ‌های خود به دنبال معرفی فرهنگ محلی خود هستند تا به وسیله آن ضمن معرفی به سایرین با آن به هویت بخشی دست یازند . امروز وبلاگ های غیرسیاسی انتقادگرایانه تنها به انعکاس زیبایی ها جامعه و جهان اطراف خود می پردازند ، بنابراین فضای وبلاگ در کشور باید با رویکردی " زیبایی شناسانه " مطالعه شود .

« جامعه‌ی میلیونی کاربران اینترنت ما یک جامعه اجتماعی و بزرگ است ، به طور قطع این جامعه هر چه گسترده‌تر و فضای مجازی به لحاظ عدد به فضای واقعی نزدیک‌تر شود، به طوری که تمام افرادی که وارد مسیر فعال زندگی می‌شوند ، از آغاز دوره‌تحصیل خود به موازات فضای واقعی به فضای مجازی نیز داخل شوند ، مسیر تخصصی شدن وبلاگ نیز توسعه پیدا می‌کند . » (عاملی: همشهری آنلاین)

با این روند و شکل فرآیند عام گرایی به خاص گرایی در نهایت جامعه جهانی به همزیستی مسالمت آمیز خواهد رسید . در حال حاضر شناخت از فرهنگ های جهانی بسیار بیشتر از گذشته می باشد ، و جامعه جهانی تکثر فرهنگی را پذیرفته اند .